SCADA
SCADA uygulamaları, şirketlerin fabrika katındaki makinelerle iletişim kurarak ve gerçek zamanlı verileri görüntülemelerini sağlayan bir yazılım ve donanım öğeleri sistemidir.
Endüstriyel kuruluşlar bir SCADA sistemi kullanarak aşağıdakileri yapar:
- Fabrikadaki süreçleri ve kritik altyapıyı oldukları yerden veya uzaktan kontrol eder.
- Gerçek zamanlı verileri izleyebilir, toplar ve işler.
- İnsan-makine arayüzü (HMI) yazılımı aracılığıyla sensörler, vanalar, pompalar, motorlar ve daha fazla cihazla doğrudan etkileşim kurabilir.
- Olayları bir günlük dosyasına kaydedebilir.
SCADA uygulamaları, verimlilik ve daha akıllı kararlar almak için verileri işlemeye ve kesinti süresini azaltmaya yardımcı olur.
SCADA Sistem Bileşenleri
RTU’lar (Remote Terminal Units): Uzaktaki sensörler, aktüatörler ve diğer ekipmanlarla kullanıcılar için arayüz oluşturan cihazlardır. RTU’lar bu cihazlardan veri toplar ve SCADA sistemine iletir.
PLC’ler (Programmable Logic Controllers): Genellikle RTU’larla birlikte kullanılan PLC’ler, sensörlerden gelen bilgiye göre kontrol süreçlerini otomatikleştiren endüstriyel bilgisayarlardır. Makinelerin verimli ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlarlar.
SCADA Master Station: Bu ana istasyon, RTU’lardan/PLC’lerden veri toplamaktan, işlemekten ve operatörlerin endüstriyel süreçleri izlemesi için bir kullanıcı arayüzü sağlamaktan sorumludur.
İletişim Altyapısı: SCADA uygulamaları, ana istasyon ile uzaktaki fabrika alanları arasında veri iletmek için iletişim ağları kullanır. Bunlara kablolu bağlantılar (Ethernet gibi) veya kablosuz teknolojiler (radyo, hücresel veya uydu iletişimi gibi) dahildir.
SCADA Uygulamalarının Faydaları
Endüstriyel şirketlerde SCADA sistemlerini uygulamak, operasyonel verimliliği artırır. SCADA uygulamaları, endüstriyel süreçlerin gerçek zamanlı izlenmesini ve kontrolünü kolaylaştırır. Bu sistemler, üretimdeki makinelerin daha sorunsuz çalışmasını sizin ortaya çıkabilecek sorunlara hızlı yanıt vermenizi sağlar.
Maliyet tasarrufu, SCADA uygulamalarının bir diğer avantajıdır. Çok sayıda süreci otomatikleştirdikleri ve insan müdahalesini en aza indirdikleri için, fabrikalar işçilik maliyetlerini ve insan hatalarını azaltabilir.
Aynı zamanda, SCADA uygulamaları ekipmanın arızalanmadan önce bakım yapılabilmesini sağlar ve acil onarım maliyetlerini azaltır. Özetle, SCADA entegrasyonu, kaynakların daha verimli kullanılmasına sağlar.
SCADA uygulamaları çeşitli kaynaklardan büyük miktarda veri toplar. Bu veriler, operatörlere ve karar vericilere ayrıntılı bilgiler sunar. Bu verileri, verimsizlikleri ortaya çıkarmak için analiz edebilir ve daha iyi kararlar alabilirsiniz.
Gelişmiş güvenlik ve risk yönetimi de SCADA sistemlerinin faydalarından biridir. SCADA uygulamaları, gerçek zamanlı uyarılar verir. Böylece, örneğin basit bir arıza daha önemli bir soruna dönüşmeden önce olası tehlikeleri belirleyebilir ve ortadan kaldırabilirsiniz.
BTE Mühendislik SCADA Uygulamaları Hizmetleri
Müşterilerimizin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek verimlilik ve güvenilirlik sağlamak amacıyla kapsamlı SCADA uygulama hizmetleri veriyoruz.
1. Sistem Analizi ve Tasarım
Müşterinin mevcut SCADA sisteminin performansını analiz ediyor, eksikliklerini belirliyor ve iyileştirme alanlarını tespit ediyoruz.
2. Yeni SCADA Sistem Tasarımı:
Müşterilerin ihtiyaçlarına ve bütçelerine uygun bir şekilde SCADA sistemleri tasarlıyoruz. Bu tasarım aşaması, gelecekteki ihtiyaçlara da yanıt verecek şekilde planlanıyor. Sistemin donanım, yazılım ve iletişim altyapısını belirleyerek en uygun çözümleri öneriyoruz.
3. Sistem Entegrasyonu
Yeni SCADA sistemini, mevcut diğer sistemlerle (PLC, ERP gibi) entegre ediyoruz ve veri akışını ve iş süreçlerini optimize edebiliyoruz.
Sistemin veri toplama ve depolama ihtiyaçlarına göre bir veri tabanı tasarlarıyoruz. Böylece, verilere düzenli bir şekilde erişebiliyorsunuz. Ayrıca, kolay anlaşılır ve estetik bir grafiksel arayüz oluşturuyor ve kullanıcı deneyimini de iyileştiriyoruz.
4. Sistem Kurulumu ve Devreye Alma
SCADA uygulamalarının tüm donanım bileşenlerini kuruyor ve konfigüre ediyoruz. Donanımın doğru şekilde yerleştirilmesi ve sistemin stabil çalışması için çalışıyoruz. SCADA yazılımını kurarak, müşterinin ihtiyaçlarına göre özelleştirme de yapabiliyoruz.
En son adımda, sistemin tüm bileşenlerinin doğru çalıştığını test ediyor ve müşterimize teslim ediyoruz.
5. Sistem Eğitimi
SCADA uygulamasını kurmakla teknik süreç bitse dahi kullanım aşaması için ayrı bir danışmanlık sürecimiz başlıyor. SCADA uygulamalarının kullanıcılarına SCADA sisteminin nasıl kullanılacağı konusunda eğitim veriyoruz. Ayrıca, tesisteki teknik personele, sistemin bakımı ve sorun giderme konularında da eğitimler sunuyoruz.
6. Sistem Bakımı ve Destek
SCADA uygulamalarında meydana gelen sorunları uzaktan tespit edip çözüm bulabiliyoruz. SCADA sisteminin düzenli bakımını yaparak kesintisiz çalışmasını sağlıyor ve ömrünü uzatıyoruz.
Son olarak, SCADA yazılımını ve donanımının güncelleme süreçlerini takip edip uzun süreli kullanım garanti ediyoruz.
SCADA Sistemleri Örnekleri
SCADA uygulamaları operasyonları gerçek zamanlı olarak izleme imkanı sunar. Böylece fabrikalar verimliliği artırabilir ve kesinti sürelerini en aza indirebilirsiniz. Bazı endüstriyeler SCADA uygulamaları örnekleri şöyledir:
Petrol ve Gaz
SCADA uygulamaları, petrol ve gaz endüstrisinde endüstriyel süreç otomasyonunda yaygın olarak kullanılır. SCADA sayesinde mühendisler ve yöneticiler; tank seviyeleri, sıcaklık, basınç ve akış gibi verilere sahada olmadan bile erişebilir. Ayrıca bu bilgiler otomatik olarak işlenir.
Örneğin, bir SCADA uygulaması, bir kuyudaki basıncın tehlikeli seviyelere ulaştığını tespit ettiğinde uyarı gönderir ve sistemleri otomatik olarak kapatabilir.
Akıllı Şehirler
Atık su arıtımından enerji şebekesi yönetimine, trafik ışığı düzenlerinden enerji tüketimine kadar her şeyi izlemek ve optimize etmek için SCADA uygulamları akıllı şehirler yaratmada bize yardım eder.
Örneğin bir konut alanında değişien sıcaklık ve nem seviyeleri, orada yaşayan kişilerin ısıtma veya soğutma sistemlerini doğru kullanmaması ile ilişkili olabilir. Artan elektrikli araç şarjı, şehir elektrik şebekeleri üzerinde büyüyen bir etki yaratmaktadır. SCADA uygulamaları, gelişen enerji taleplerini izlemek ve ayarlamak için de uygun bir yöntemdir.
Üretimde Verimlilik
Modern fabrikalar, makine sensörlerinden gelen verileri izlemek ve olası makine bakım ihtiyaçlarını ve operatör güvenliğini artırmak için SCADA uygulamalarını kullanır. Örneğin, bir kesim makinesinin ucu aşırı titreşim yapıyorsa, SCADA yazılımı makineyi hemen kapatacak şekilde programlanabilir.
Ya da SCADA uygulamaları bakım gereken makineleri önceden tahmin edebilir. Bir ekipman, verimliliğini kaybetmişse, SCADA sistemi ile bu durum erkenden tanımlayabilirsiniz ve üretimde yaşanabilecek aksilikleri önlemek için bakım programını öne alabilirsiniz. Ancak, SCADA sistemi olmadan, bu tür ihtiyaçları manuel olarak tanımlayabilmek oldukça zordur.
Sıkça Sorulan Sorular
1. SCADA panosu nedir?
SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) panosu, endüstriyel otomasyon sistemlerinde kullanılan bir kontrol panelidir. Bu panolar, fabrikadaki üretim-bakım gibi çeşitli süreçlerin izlenmesi ve kontrol edilmesi için gerekli olan donanım ve yazılımlara sahiptir.
- SCADA panosu sensörler ve diğer cihazlardan veri toplar.
- Fabrika süreçlerini uzaktan kontrol etme imkanı sunar.
- Kullanıcıların sistem durumunu anlamasını sağlayan grafiksel arayüzler sunar.
- Alarm Yönetimi ile bazı durumlarda uyarılar verir.
- Sahadaki süreçlerle ilgili raporlar ve analizler oluşturur.
2. SCADA entegrasyonu nedir?
SCADA entegrasyonu, bir SCADA sisteminin diğer sistemler, cihazlar ve yazılımlarla bir araya getirilmesine denir. Bu entegrasyon sürecinde farklı cihazların bir arada çalışmasını sağlarız.
SCADA sisteminin, sensörler, PLC’ler (Programmable Logic Controllers) ve diğer kontrol cihazlarıyla veri alışverişi yapabilmesini sağlamak temel amaçtır. Ayrıca, Modbus, DNP3, OPC gibi endüstriyel iletişim protokollerini kullanılabilir hale getiririz. SCADA uygulamalarını, ERP (Enterprise Resource Planning) gibi diğer yazılımlarla entegre etmek de sürecin bir parçası olabilir.
3. SCADA sistemleri nelerdir?
SCADA sistemleri, gerçek zamanlı verileri yakalayarak endüstriyel proses otomasyonunu sağlayan donanım ve yazılım kombinasyonudur. SCADA, motorlar, pompalar ve vanalar gibi ekipmanları izleyen sensörleri uzaktan yönetmek için bir sunucuya bağlar.
SCADA sistemleri ile endüstriyel süreçlerin durumu operatörün lokal iş istasyonundan, doğrudan makinenin yanında bulunan bir HMI’dan veya bir çalışanın evinden bile görüntülenebilir.
SCADA Sistemleri hakkında daha detaylı bilgi için SCADA konu başlıklı blog yazımızı okuyabilir ya da bizimle iletişime geçebilirsiniz.